بازیافت، یکی از روش های سودمند در جمع آوری مواد است. صنعت بازیافت افزون بر صرفه جویی در منابع اقتصادی و صنعتی، كمك شایانی به حفظ محیط زیست میكند. برای بازیافت و بهینه انجام شدن آن به تلاش صاحبان صنایع، سازمان های مرتبط و كمك مردم نیاز است.

به دلیل كاربرد گسترده آلومینیم در صنعت مانند صنایع غذایی، سازه های مقاوم، هوانوردی و ترابری، بازیافت آن مهم و ضروری است. در برخی كشورها با جمع آوری آلومینیم های قراضه و حمل آن به كارخانه های بازیافت، دوباره آن را طی مراحل ذوب تا پالایش به دست می آورند.

بازیافت، یکی از روش های سودمند در جمع آوری مواد است. صنعت بازیافت افزون بر صرفه جویی در منابع اقتصادی و صنعتی، كمك شایانی به حفظ محیط زیست میكند. برای بازیافت و بهینه انجام شدن آن به تلاش صاحبان صنایع، سازمان های مرتبط و كمك مردم نیاز است.

به دلیل كاربرد گسترده آلومینیم در صنعت مانند صنایع غذایی، سازه های مقاوم، هوانوردی و ترابری، بازیافت آن مهم و ضروری است. در برخی كشورها با جمع آوری آلومینیم های قراضه و حمل آن به كارخانه های بازیافت، دوباره آن را طی مراحل ذوب تا پالایش به دست می آورند.

در دنیای غرب، بازگردانی مواد، عملی سخت و طاقت فرسا و كاری است كه انجام آن همچون ورزش و داشتن رژیم غذایی، ضروری است. در هند وضعیتی كاملاً متفاوت حاكم است. در این كشور امرار معاش هزاران تن از مردم به بازگردانی مواد وابسته است و این خود راهی برای گذران زندگی به شمار می رود.

دولت هیچ برنامه ای برای بازگردانی ندارد و زباله ها درون ظرف های بزرگ، در خارج شهر ریخته می شوند. هندی های بیكار در اطراف این ظرف ها پرسه می زنند و هر ماده قابل بازگردانی، را جست و جو میكنند. زباله های جمع آوری شده به كارخانه های كوچك كه البته در شرایط بد و با فناوری پایه كار میكنند، فروخته می شوند.

بسیاری از این كارخانه ها در محله های پرجمعیت بمبئی، پایتخت اقتصادی هند قرار گرفته اند. كارگران ساعت های طولانی با حقوق كم كار میكنند اما در كشوری كه نرخ بیكاری بالایی دارد، داشتن این شغل، هم غنیمت است.

مختار حامد برای بخش غیررسمی بازگردانی در هند كار میكند. او 15 سال دارد و مخارج زندگی خود را از بازگردانی ضایعات آلومینیم تأمین میكند. هر روز قبل از ساعت 7  صبح بیدار می شود و پس از صرف صبحانه كارش را شروع میكند. او یك ساعت را به ناهار اختصاص داده است و تا ساعت 8 بعدازظهر به كار ادامه میدهد. كار مختار ذوب قراضه های آلومینیم است. او در پایان روز در رختخوابی كه درست در كنار كوره است، می خوابد.

مختار تنها یكی از هزاران هندی است كه در یکی از بزرگترین شهرهای زاغه نشین در جنوب آسیا زندگی میكنند و از بازگردانی هر جسم آلومینیمی كسب درآمد میكنند. این افراد با این كار نه تنها از خود حمایت میكنند، بلكه خالق اقتصادی چند میلیون دلاری هستند كه اقتصاد منطق های را دچار دگرگونی كرده است و به مردم در امرار معاش یاری می رساند.

بازگردانی آلومینیم

در هند بازیافت آلومینیم شامل سه مرحله است. در آغاز، فراورده های آلومینیمی مصرفی و دورانداخته شده، به ویژه قوطی های نوشابه و نوشیدنی های دیگر جمع آوری می شوند. سپس قوطی ها در اسید، شناور می شوند تا برچسب ها و نام های تجاری از روی آن ها جدا شود. در پایان، قوطی ها خرد و در كوره، ذوب می شوند.

در كارخانه ای كه مختار كار میكند، قوطی ها به طور كامل ذوب میشوند. ماده مذاب به دست آمده در قالب ها ریخته میشود تا پس از سردشدن، به صورت میله های آلومینیمی، كه شمش نام دارند، درآیند. سپس میله ها به كارخانه دیگری انتقال می یابند و در آنجا دوباره ذوب میشوند. آنگاه فلز مایع در دستگاهی خاص به واحدهایی تبدیل میشود كه برای ساخت فراورده های آلومینیمی جدید مورد استفاده قرار میگیرند.

مختار مسئول كوره ای است كه در حفره ای به عمق 1m در زمین قرار دارد و قطر آن به نیم متر می رسد. دریچه ای كه در ته حفره قرار دارد، ارتباط آن را با یک لوله به سطح زمین برقرار میكند. از این راه اكسیژن به كوره میرسد. كوره با زغال سنگ روشن میشود و دمای بیش از 660°C ، یعنی نقطه ذوب آلومینیم را تولید میكند. مختار یک بوته ذوب پر از ضایعات آلومینیمی خرد شده را در بالای كوره قرار می دهد، جنس بوته ذوب، سیلیسیم كربید است كه تا دمای 2730°C ذوب نمی شود.

برتری های بازگردانی آلومینیم

بازیافت، مقدار زباله سوزانده یا دفن شده را كاهش می دهد. حسن ویژه این كار در مورد آلومینیم این است كه اگر قوطی های نوشابه قدیمی دفن شوند، باید قوطی های جدید را از آلومینیم نو كه از سنگ معدن آن به دست می آید، تهیه كرد. بنابراین بازیافت آلومینیم، افزون بر اثر سودمند زیست محیطی آن، از دیدگاه اقتصادی نیز به صرفه است اما باید یادآوری كرد كه بازیافت همه مواد از این دیدگاه، به صرفه نیست. برای نمونه، تولید پلاستیک از مواد اولیه، ارزان تر از بازیافت آن تمام می شود.

بنابراین زباله های پلاستیکی، اغلب سوزانده یا دفن میشوند، از جمله محدودیت های دیگر این است كه بازیافت شیشه های سبزرنگ هم مناسب نیست. نه به دلیل اینكه نمی توان شیشه را به طور نامحدود بازیافت كرد بلكه به دلیل ممكن نبودن تغییر رنگ این شیشه، چنین است؛ شیشه ای كه  یکبار به رنگ سبز درآمد، برای همیشه به همان رنگ باقی می ماند. به همین دلیل است كه فراورده های فراوانی با شیشه سبز، وارد ایالات متحده می شوند اما تولید این نوع شیشه در آنجا محدود است؛ زیرا این شیشه، قابل بازیافت نیست. باید توجه كرد كه آلومینیم برخلاف فلزهایی همچون آهن زنگ نمیزند و به همین دلیل بازیافت آن آسان است.

تغییر زندگی

به لطف افرادی همچون مختار بخش بزرگی از آلومینیم در هند بازگردانی می شود. یک تفاوت بزرگ میان هند و ایالت متحده آن است كه در هند هیچ برنامه بازیافت دولتی وجود ندارد. هندی ها مجبور به جداسازی زباله هایشان نیستند؛ حال آنكه ساكنان ایالات متحده تشویق به انجام آن می شوند.

صدها هزار هندی سطل های زباله عمومی را برای مواد قابل بازیافت جست و جو میكنند. انجام دادن این كار، در محیطی آلوده سلامت آن ها را در معرض خطر قرار میدهد. كارگران كارخانه های بازیافت مانند مختار نیز با چنین خطرهایی روبه رو هستند. تجهیزات ایمنی برای آن ها فراهم نشده است؛ حتی اگر در نزدیکی یک كوره با دمای 660°C كار كنند. مختار 11 ساعت در روز كار میكند، زمان استراحت كمی دارد و هیچ شانسی برای رفتن به مدرسه ندارد. اگرچه او و دیگران در شرایط وحشتناكی كار میكنند اما هیچ جایگزینی برای گذراندن زندگی ندارند.

در ایالات متحده، بازیافت همانند یک عادت خوب به نظر می رسد كه برخی از ما سعی میكنیم آن را بپذیریم. در هند این كار راهی برای بقای زندگی است. در آنجا بازیافت آلومینیم به دگرگونی اقتصاد محلی كمك كرده است. این رویداد به ما یادآوری میكند كه بازیافت نه تنها محیط زیست را بهبود می بخشد بلكه می تواند كیفیت زندگی را تغییر دهد.

منبع:رشد